AKTUALNOŚCI
23.04.2021
IMPREGNACJA OGNIOCHRONNA A ODPORNOŚĆ OGNIOWA KONSTRUKCJI DREWNIANYCH
Bezpieczeństwo pożarowe budynku jest jedną z podstawowych kwestii, którą należy uwzględnić na etapie projektowania. Poszczególne elementy konstrukcji muszą być projektowane w taki sposób, by zapewnić odpowiednią klasę reakcji na ogień oraz klasę odporności ogniowej (nośność ogniową) zgodnie z wymaganą klasą odporności pożarowej budynku. Wśród różnych materiałów stosowanych do wznoszenia konstrukcji budowlanych coraz większe znaczenie zaczyna odgrywać drewno. Pojawia się jednak pytanie, na ile łatwopalność np. drewna sosnowego czy świerkowego wpływa na poziom odporności ogniowej. Czy można ograniczyć zapalność drewna ?
Stosowanie drewna jako materiału budowlanego nabiera szczególnego znaczenia w kontekście łatwopalności tego materiału. Najczęściej stosowane w budownictwie drewno sosnowe czy świerkowe, zaliczane do gatunków drewna miękkiego (gęstość poniżej 650 kg/m³), pod względem reakcji na ogień zgodnie z PN-EN 13501-1+A1:2010 ma klasę D, oznaczającą materiał łatwopalny i łatwo rozprzestrzeniający ogień. Niezaimpregnowane drewno, jako materiał łatwopalny, w kontakcie z ogniem może zatem przyczyniać się do rozwoju pożaru i rozgorzenia (gwałtownego rozprzestrzeniania się ognia).
Impregnaty ogniochronne
Metodą podniesienia klasy reakcji na ogień drewna konstrukcyjnego do poziomu niezapalności B,s1,d0 jest stosowanie ogniochronnych impregnatów.
Stosując tzw. retardanty zasadniczo ograniczamy rozprzestrzenianie ognia – poprzez nadanie zaimpregnowanym drewnianym elementom konstrukcji klasy NRO (nierozprzestrzenianie ognia). Należy przy okazji rozróżnić pojęcia „niezapalności” i „niepalności”. Zaimpregnowane drewno ostatecznie ulegnie spaleniu, jednak nadanie mu cechy tzw. „niezapalności” (klasa reakcji na ogień B) opóźnia moment zapalenia się drewna i spowalnia rozgorzenie. Impregnat przyspiesza zwęglanie powierzchni drewna, co zasadniczo „przygasza ogień” i powoduje samogaśnięcie płomienia po usunięciu źródła ognia. W ten sposób drewno zabezpieczone ogniochronnie nie przyczynia się do rozwoju pożaru i minimalizuje powstałe szkody.
W tym miejscu należy jednak zupełnie oddzielić od siebie kwestię ograniczania palności drewna, np. przez jego impregnację, od możliwości uzyskania odpowiedniej nośności ogniowej dla całej konstrukcji.
Ograniczanie palności drewna a nośność ogniowa konstrukcji
Reakcja na ogień opisuje zachowanie się drewna pod wpływem ognia, podczas gdy odporność ogniowa definiuje czas zachowania nośności konstrukcji pod obciążeniem ogniowym.
Drewno, niezależnie od poziomu uzyskanej klasy zapalności, w sposób naturalny pozwala na zachowanie wysokiej odporności ogniowej. Pod wpływem działania wysokich temperatur zachodzi proces pirolizy i zwęglania drewna. Na początku równomiernemu zwęgleniu ulega powierzchnia drewna. Zwęglona warstwa ma niską przewodność cieplną i ogranicza dopływ tlenu do wnętrza drewna. Jednocześnie przy ograniczonym dostępie tlenu spowolniony zostaje przyrost temperatury, co działa ochronnie na rdzeń. Dzięki temu drewniana konstrukcja jest w stanie przez jakiś czas przenosić obciążenia w kontakcie z ogniem.
Decydujące znaczenie w kontekście zapewnienia odpowiedniej nośności ma jednak stosowanie elementów konstrukcyjnych o odpowiednich minimalnych przekrojach, tak żeby pomimo zwęglenia rdzeń elementu zachowywał zdolność do przenoszenia obciążeń w trakcie pożaru.
Zabezpieczenie drewna impregnatami ogniochronnymi nie wpływa w istotnym stopniu na zapewnienie nośności konstrukcji i poziom uzyskanej odporności ogniowej. Zaimpregnowane drewno zapali się w pożarze co prawda o kilka minut później, jednak w dalszej fazie pożaru obecność składników impregnatu przyspieszy zwęglanie drewna w warstwie przypowierzchniowej, co jest jednym z mechanizmów zapewnienia ogniochronności.
Tym samym błędem jest wskazywanie impregnacji ogniochronnej jako metody uzyskania odpowiedniej odporności ogniowej konstrukcji, czy jej podniesienia.
Niemniej jednak, nawet prawidłowo zaprojektowana konstrukcja drewniana, pomimo zapewnienia odpowiedniej nośności ogniowej, nadal w istotny sposób może się przyczyniać do rozwoju pożaru. Niezależnie od stosowanych przekrojów, drewno nadal pozostaje materiałem łatwopalnym i w kontakcie z ogniem będzie wpływało na szybkie rozprzestrzenianie ognia. Aby ograniczyć udział elementów wykonanych z drewna lub wyrobów drewnopochodnych w rozwoju pożaru należy stosować dodatkowo impregnację ogniochronną.
Ogniochronne środki do drewna FOBOS
Wychodząc naprzeciw potrzebom rynku firma LUVENA S.A. oferuje kilka typów ogniochronnych środków do drewna i wyrobów drewnopochodnych dostępnych pod marką FOBOS.
Podstawowym środkiem do zastosowań technicznych jest wielofunkcyjny impregnat FOBOS M-4, który nie tyko pozwala skutecznie zabezpieczyć surowe drewno przed ogniem, lecz również chroni przed rozwojem grzybów domowych i owadów. Ten środek od lat znajduje zastosowanie przy impregnacji tarcicy przeznaczonej na więźbę dachową, a także przy zabezpieczaniu prefabrykowanych wiązarów. Ze względu na brak odporności Fobosu M-4 na wypłukiwanie środek ten nie powinien być stosowany w warunkach zewnętrznych, przy narażeniu na kontakt z opadami atmosferycznymi. Najlepsze efekty zabezpieczenia uzyskuje się dla elementów konstrukcyjnych wykonanych z surowego drewna litego. Formuła tego impregnatu ogranicza jego stosowanie na gładkich powierzchniach płyt drewnopochodnych, dodatkowo może on krystalizować na zaimpregnowanej powierzchni i powodować powstawanie wysoleń. Ta cecha znacząco ogranicza zastosowanie Fobosu M-4 przy ogniochronnej impregnacji płyt wiórowych lub płyt OSB oraz w sytuacjach, gdy zależy nam na uzyskaniu odpowiedniego efektu dekoracyjnego.
FOBOS B – skuteczna ochrona i estetyka wykończenia
Wypełniając tę lukę firma LUVENA S.A. wprowadza do oferty nowoczesny płynny impregnat ogniochronny FOBOS B. Podwyższona lepkość tego produktu ułatwia jego stosowanie na gładkich powierzchniach płyt drewnopochodnych (płyty OSB, wiórowe) czy np. drewna struganego, opóźniając moment zapalenia i zapobiegając rozprzestrzenianiu się ognia. Dodatkowo środek nie powoduje wysoleń na zaimpregnowanej powierzchni oraz pozwala na zachowanie rysunku drewna. Tym samym łączy skuteczną ochronę przed ogniem z zachowaniem wysokiej estetyki wykończenia zabezpieczanych powierzchni. Pozwala na uzyskanie najwyższej klasy niezapalności oraz nierozprzestrzeniania ognia NRO elementów wykonanych z drewna oraz wyrobów drewnopochodnych wewnątrz budynków. Fobos B jest bezwonny oraz bezpieczny dla środowiska i może być stosowany w pomieszczeniach przeznaczonych do stałego pobytu ludzi, w tym w obiektach użyteczności publicznej czy w budynkach mieszkalnych. Ze względu na brak powstających wysoleń na powierzchni impregnowanych elementów sprawdzi się doskonale przy zabezpieczaniu dekoracyjnych, drewnianych elementów wykończenia wnętrz (np. boazerie drewniane), jak i przy renowacji obiektów zabytkowych.
FOBOS Z-LAK – do ochrony zewnętrznych okładzin drewnianych
Biorąc pod uwagę rosnące znaczenie drewna przy wykańczaniu zewnętrznych okładzin elewacyjnych, oferta ogniochronnych środków firmy LUVENA S.A. została uzupełniona o specjalistyczny powłokowy środek ogniochronny FOBOS Z-LAK o podwyższonej odporności na warunki atmosferyczne. Pozwala on na zabezpieczenie przed ogniem drewna i wyrobów drewnopochodnych użytkowanych w warunkach zewnętrznych przy 5-letniej trwałości ochrony. FOBOS Z-LAK łączy skuteczność ochrony przed ogniem z walorami dekoracyjnymi. Po zastosowaniu tworzy powłokę nie zmieniającą rysunku drewna, co czyni go idealnym produktem przy ogniochronnym zabezpieczaniu drewnianych elewacji, zewnętrznych elementów konstrukcji dachu czy drewnianych elementów dekoracyjnych w otoczeniu domu. Doskonale sprawdzi się również przy zabezpieczaniu przed ogniem pokryć dachowych wykonanych z gontów drewnianych.
Szczegóły oferty impregnatów do drewna i wyrobów drewnopochodnych na stronie http://www.impregnatyfobos.pl/index.php/pl/impregnaty